Bubbels, belletjes en prik in wijn

Degenen die mij kennen zal het niet ontgaan zijn: ik heb een zwak voor bubbels! Ik drink graag Prosecco, heel graag Cava en als het even kan, Champagne. Intussen kan ik de verschillen aardig proeven. Niets is zo irritant als iemand je Champagne aanbiedt en vervolgens met een glas Prosecco aankomt. Iedereen zou dat verschil toch moeten kennen?

Ik heb enkele weetjes op een rijtje gezet voor degene die nu denkt, ‘hoe zat het ook al weer?’. Handig voor op het volgende feestje!
Hoe komen bubbels in wijn?
Grofweg zijn er drie manieren om bubbels in de wijn te krijgen:
1. Door middel van gisting in de fles: de wijn gist door in de fles en er ontstaat natuurlijke ‘mousse’ onder de kurk.
2. Door de gisting in de tank, waarna de wijn onder druk in de fles wordt gebracht.
3. Door koolzuur (prik) aan de wijn toe te voegen net als bij limonade gazeuse
De laatste methode is het goedkoopste en voegt qua smaak niets toe. Mijn voorkeur gaat dan ook uit naar de bubbels en belletjes en niet naar de prik!
Zoek de verschillen

Champagne komt uit Frankrijk, uit het Champagne gebied. De bubbeltjes zijn heel natuurlijk, fijn en aangenaam. Deze zijn ontstaan op de eerste manier die vaak vermeld staat als ”méthode traditionelle”. Het hele productieproces kan drie jaar in beslag nemen. Naast de afkomst zijn de gebruikte druivenrassen (meest Chardonnay en/of Pinot Noir) van belang om Champagne op het etiket te mogen zetten.

In Frankrijk worden meer mousserende wijnen gemaakt volgens dezelfde traditionele methode buiten het Champagnegebied. In dat geval noemen we ze ‘Crémant’. De bekendste zijn de Crémants uit de Elzas, de Bourgogne, de Loire en de Limoux. Staat er ‘Vin mousseux’ op de fles, dan heb je te maken met een wijn waar koolzuur aan toe is gevoegd. Hierin zitten hele dikke, scherpe bubbels.

In Duitsland heet de meest voorkomende bubbel ‘Sekt’. Soms gemaakt volgens de traditionele methode, maar meestal door methode 2, gisting in de tank. Daardoor zijn de bubbels net iets minder fijn dan bij gisting in de fles. Voor sekt mogen weer hele andere (lokale) druivenrassen gebruikt worden, vaak Riesling. Eenvoudige mousserende wijn, gewoon Schaumwein, wordt gemaakt met prik.

Dan is er nog ‘Cava’ uit Spanje. Deze wordt net als Champagne gemaakt, maar dan met lokale Spaanse druivenrassen.

Ook heel populair in Nederland is de Italiaanse ‘Prosecco’. Wat weinig mensen weten is dat Prosecco een druivensoort is, en niet per definitie een mousserende wijn. De Spumante, die volgens de tank methode wordt gemaakt, herken je aan de ‘champagnekurk’. De frizzante is van lagere kwaliteit met minder belletjes en heeft meestal een gewone kurk, soms met een touwtje er om heen. Ook deze kwaliteit wordt meestal in de tank gemaakt. Maar bij de goedkoopste kwaliteit met schroefdop is het vaak een prikvariatie.

Misschien ken je ook wel ‘Lambrusco’, de rode bubbel uit Italië. Deze is ook vernoemd naar de druif. Hierbij zijn de belletjes in de tank ontstaan. Leuk om te weten: Lambrusco is de meest geproduceerde mousserende wijn van de wereld. In Italië kun je ze letterlijk tanken aan de pomp!

Lambrusco aan de pomp.

Droog of zoet?
Het lastigst vind ik, om te weten of er in de fles droge of zoete wijn zit. Bij mousserende wijnen zijn de beschrijvingen verwarrend. Brut is bijvoorbeeld droger dan extra dry. De volgorde van droog naar zoet is als volgt; Brut zero of sans dosage, Brut of extra dry, dry, sec of trocken, halbtrocken of demi-sec en doux of sweet.

Bubbeltax
Dat mousserende wijnen in Nederland minder gemeengoed zijn dan in het buitenland heeft niet alleen met onze calvinistische inslag te maken. In Nederland kennen we de zogenaamde ‘bubbeltax’, een extra belasting op luxe goederen. Dat betekent bijna 2 euro voor de staat, gewoon omdat ze ‘willen mee genieten’. Jarenlange lobby heeft ervoor gezorgd dat deze  begin 2017 is afgeschaft.

Deze blog werd eerder gepubliceerd op SMULWEB , ’s lands grootste receptensite